15 τρυφερές συμβουλές για τους γονείς

15 τρυφερές συμβουλές για τους γονείς που καμιά φορά δυσκολεύονται

της Κατερίνας Καλιμικεράκη *

1. ΑΝ ΑΝΗΣΥΧΕΙΣ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΑΡΚΕΤΑ ΚΑΛΟΣ ΓΟΝΙΟΣ, να θυμάσαι ότι ποτέ δεν είναι αργά να αλλάξεις και να βελτιωθείς. Τα παιδιά εισπράττουν μεν αρνητικά μια λανθασμένη συμπεριφορά, έχουν όμως την ασύλληπτη ικανότητα να αντιλαμβάνονται την προσπάθεια του γονιού για αλλαγή.

2. ΑΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΟΤΙ ΕΧΕΙΣ ΑΔΙΚΗΣΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ, ζήτα του συγγνώμη. Από την πολύ μικρή τους ηλικία, συνέχεια λέει ο γονιός στα παιδιά του να ζητούν συγγνώμη από τους γύρω τους, όταν κάνουν κάποιο λάθος. Οι ενήλικες όμως πολύ σπάνια θυμούνται αυτή την καλή συμπεριφορά που είναι άλλωστε μια ένδειξη σεβασμού προς τον άλλο. Πόσες φορές πήγες στο δωμάτιο του παιδιού σου για να του ζητήσεις συγγνώμη για κάποιο ατόπημα; Σου φαίνεται μήπως ότι θα πέσεις στα μάτια του κάνοντας κάτι τέτοιο; Όταν αποδεχόμαστε τα λάθη μας και απολογούμαστε γι’ αυτά, τότε πραγματικά ωριμάζουμε σαν άνθρωποι. 

3. ΑΝ ΝΙΩΘΕΙΣ ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΟΝΗΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΣΟΥ, μπες στη διαδικασία να εξηγήσεις την κατάσταση με απλά λόγια στο παιδί σου. Κανείς δεν είναι ο υπεράνθρωπος που αντέχει όλες τις δυσκολίες που παρουσιάζονται στο δρόμο του. Ακόμα και τα πολύ μικρά παιδιά είναι σε θέση να καταλάβουν πότε ο γονιός δεν αντέχει άλλο. Δε χρειάζεται δραματοποίηση της κατάστασης ούτε πολλές λεπτομέρειες, χρειάζεται όμως να διαβεβαιώσεις το παιδί σου ότι αυτό που περνάς δεν είναι από δικό του φταίξιμο. Αυτή η διαβεβαίωση είναι υψίστης σημασίας για να νιώσει το παιδί ανακουφισμένο. Για σένα μπορεί να είναι αυτονόητο ότι δεν ευθύνεται το παιδί για την κατάστασή σου, όμως το ίδιο, που είναι πολύ ευαίσθητο, μπορεί εύκολα να πάρει πάνω του όλη την ευθύνη.

4. ΑΝ ΝΙΩΘΕΙΣ ΑΝΙΣΧΥΡΟΣ ΝΑ ΕΠΙΒΛΗΘΕΙΣ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΟΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΟΙ ΠΑΡΟΝΤΕΣ, θυμήσου ότι αυτό είναι ένα θέμα που αντιμετωπίζουν πάρα πολλοί γονείς. Όσο πιο ανίσχυρος νιώθεις απέναντι σε μια ανεπίτρεπτη συμπεριφορά του παιδιού σου παρουσία τρίτων, όσο πιο πολύ φωνάζεις, μορφάζεις, τσιμπάς, σκουντάς ή φέρεσαι στο παιδί σου διαφορετικά από το συνηθισμένο τόσο αυτό μπερδεύεται και νιώθει αβεβαιότητα. Σκέψου πώς θα αντιμετώπιζες μια παρόμοια συμπεριφορά όταν είστε μόνοι σας στο σπίτι και προσπάθησε να έχεις μια ανάλογη αντίδραση χωρίς να σε προβληματίσει τι θα σκεφτούν οι γύρω. Σίγουρα και αυτοί έχουν βρεθεί σε παρόμοια κατάσταση.

5. ΑΝ ΚΑΠΟΙΕΣ ΦΟΡΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΣ ΝΑ ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΚΑΤΙ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ, προσπάθησε μια φορά ακόμα. Ηρέμησε πρώτα, πάρε μια στάση σώματος πιο χαλαρή, χαμήλωσε τον τόνο της φωνής σου και με σταθερό ύφος πες του αυτό που θέλεις. Έτσι δίνεις εσύ πρώτα την απαιτούμενη βαρύτητα και σοβαρότητα στα λόγια σου. Περίμενε λίγο, μην απαιτείς άμεση ανταπόκριση. Όσο περισσότερο σε παρασύρει ο θυμός, τόσο η κατάσταση βγαίνει εκτός ελέγχου. 

6. ΑΝ ΚΑΠΟΙΕΣ ΦΟΡΕΣ ΝΙΩΘΕΙΣ ΟΤΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΣΕ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΜΕΧΡΙ ΤΡΕΛΑΣ, θυμήσου ότι τα παιδιά έχουν συνήθως απόλυτη επίγνωση της συμπεριφοράς τους και ξέρουν ακριβώς τα όρια του γονιού και πόσο χρειάζεται να τον προκαλέσουν για να τα ξεπεράσει. Όταν φτάσει ο γονιός στα όριά του είναι σίγουρα πολύ δύσκολο να συγκρατηθεί, κανείς δεν αντιλέγει, είναι όμως απαραίτητο να το προσπαθήσει όσο μπορεί γιατί αυτό είναι μέρος του γονεϊκού του ρόλου. Την ώρα εκείνη μη δίνεις βάση στα λόγια ή στη συμπεριφορά του παιδιού σου. Κλείσε τα μάτια και προσπάθησε να δεις τι είναι στ’αλήθεια αυτό το παιδί που έχεις απέναντί σου: είναι ένα μικρό ανθρωπάκι πολύ σημαντικό, είναι ο κόσμος σου όλος, κομμάτι από σένα, τόσο μοναδικό που μερικές φορές δυσκολεύεται και το ίδιο να ανταποκριθεί στο ρόλο του. Είναι ένα πλάσμα που χρειάζεται πάνω απ’ όλα την αγάπη και τη φροντίδα σου ακόμα και τις στιγμές που μπορεί να σου εκφράζει εντελώς το αντίθετο. 

7. ΑΝ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΔΕ ΣΤΑΜΑΤΑΕΙ ΜΕ ΤΙΠΟΤΑ ΝΑ ΚΛΑΙΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΟΥΡΛΙΑΖΕΙ, και μοιάζει εντελώς απαρηγόρητο, το πρόβλημα είναι ότι μάλλον έχει κουραστεί πολύ και δεν μπορεί να αντέξει την κούρασή του. Ζητάει κάτι παρηγορητικό, κάτι που θα το ηρεμήσει και θα το ξεκουράσει. Προσπάθησε να γυρίσεις πίσω στο χρόνο και να θυμηθείς τι ήταν εκείνο που λαχταρούσες και σε γαλήνευε όταν ήσουν εσύ 6 χρονών και έκλαιγες γοερά και ασταμάτητα. Ήταν ένα παραμύθι ή μήπως ένα μπισκοτάκι; Ήθελες μήπως να χωθείς κάτω από τα σκεπάσματα και να μη βλέπεις κανέναν; Ήθελες ένα λεπτό ηρεμίας σε έναν ήσυχο χώρο; Ήθελες να εξαφανιστούν όλοι οι μεγάλοι; Ή μήπως ήθελες κάποιον να σε πάρει αγκαλίτσα και να σε κάνει να νιώσεις ζεστασιά και σιγουριά; Εσύ ξέρεις! Σίγουρα το ένστικτό σου θα σου υπαγορεύσει το σωστότερο τρόπο να παρηγορήσεις το παιδί σου.

8. ΑΝ ΤΟ ΕΦΗΒΑΚΙ ΣΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΔΕ ΣΕ ΣΕΒΕΤΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ, θυμήσου ότι αυτή είναι η δική σου υποκειμενική ερμηνεία της κατάστασης, εσύ το εισπράττεις σαν έλλειψη σεβασμού. Οι έφηβοι, όπως όλα τα παιδιά, έχουν απόλυτη ανάγκη της φροντίδας και της καθοδήγησης των γονιών τους. Ταυτόχρονα όμως έχουν την ανάγκη να διαδηλώσουν την ανεξαρτησία τους. Έτσι γινόταν πάντα, το ίδιο έκανες κι εσύ, δε σήμαινε ότι δεν αγαπούσες ή ότι δε χρειαζόσουν τους γονείς σου. Πρόσεξε όμως, μην ξεχνάς ότι επιβάλλεται να βάλεις κάποια όρια στο εφηβάκι σου. Εσύ θα αποφασίσεις μέχρι πού θα επιτρέψεις στο παιδί σου να σε μεταχειρίζεται.

9. ΑΝ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΚΑΝΕΙ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΣΕ ΒΓΑΖΕΙ ΕΚΤΟΣ ΕΑΥΤΟΥ, θυμήσου ότι ο θυμός μεν ως συναίσθημα δεν είναι κάτι παράξενο ή απαγορευμένο αλλά το ξέσπασμα της οργής είναι κάτι που δεν πρέπει να επιτρέπεις να εκδηλώνεται ούτε να διαρκεί. Επιπλέον, δεν είναι διόλου σοφό να καταλήγει η οργή σε απόρριψη, χλευασμό ή βρισιές και κυνικά σχόλια. Μια τέτοια συμπεριφορά από την πλευρά του γονιού έχει σαν αποτέλεσμα να κλονιστεί η αυτοεκτίμηση του παιδιού σε τέτοιο βαθμό που να είναι δύσκολο να αποκατασταθεί στο μέλλον. 

10. ΑΝ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΣΕ ΠΙΕΖΕΙ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙΣ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΙ ΕΠΕΤΡΕΠΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΙ ΟΧΙ και σου γκρινιάζει βασανιστικά για να ενδώσεις σε κάτι απαγορευμένο, θυμήσου ότι μέσα στα πλαίσια της αγάπης και της φροντίδας επιβάλλεται να λες κάποιες φορές «όχι» και να το εννοείς. Τα παιδιά δεν μπορούν να εμπιστευτούν το γονιό που δεν έχει τα κότσια να επιμείνει στην αρχική του θέση, που δεν έχει σταθερή άποψη και λυγίζει εύκολα. Χρειάζονται ξεκάθαρα όρια για να αισθανθούν ασφαλή. Ο κάθε γονιός έχει την υποχρέωση όχι μόνο να βάζει όρια στα παιδιά του αλλά και να φροντίζει να είναι από όλους σεβαστά και να μην ξεπερνιούνται. Πού τραβάει ο καθένας τη διαχωριστική του γραμμή είναι καθαρά οικογενειακή του υπόθεση.

11. ΑΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΟΤΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΕΚΑΝΕ ΚΑΤΙ ΚΑΚΟ, και βρίσκεσαι στη διαδικασία να του τα ψάλλεις, θυμήσου ότι θα το μαλώσεις για το σφάλμα του, θα χαρακτηρίσεις και θα κατακρίνεις αυτό που έκανε και όχι το ίδιο το παιδί, δηλαδή θα πεις: «Αυτό που έκανες ήταν πολύ κακό!» δε θα πεις επ’ουδενί : «Είσαι κακό παιδί». Πρέπει να είναι ξεκάθαρο στο παιδί σου ότι το σέβεσαι και το αγαπάς, γι’ αυτό και απογοητεύεσαι με την κακή του πράξη.

12. ΑΝ ΕΙΣΑΙ ΧΩΡΙΣΜΕΝΟΣ ΓΟΝΙΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΤΙΜΑΕΙ ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΓΟΝΕΑ ΑΠΟ ΕΣΕΝΑ, μη στενοχωριέσαι και μην πληγώνεσαι. Δε σημαίνει ότι για το παιδί σου ο άλλος-αυτός που λείπει- είναι πιο σημαντικός. Όταν ένα παιδί εξιδανικεύει τον πατέρα ή τη μητέρα που δεν είναι πια μέλος της οικογένειας, ψάχνει για μια διέξοδο στην απώλεια και τη λύπη του. Θυμήσου ότι είναι μια δική του εσωτερική ανάγκη που δεν έχει τίποτα να κάνει ούτε με σένα ούτε με τη συμπεριφορά σου.

13. ΑΝ ΕΙΣΑΙ ΧΩΡΙΣΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΕΧΕΙΣ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΣΥΝΤΡΟΦΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΡΕΣΕΙ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ, θυμήσου ότι τα παιδιά έχουν τεράστια ανάγκη να νιώσουν ασφάλεια μετά από ένα χωρισμό. Το νέο σχήμα της οικογένειας τούς προκαλεί φοβερό άγχος και έχουν τη διάθεση να τεστάρουν τη μητριά ή τον πατριό. Δεν είναι μια γνήσια αντιπάθεια προς το καινούριο πρόσωπο αλλά μάλλον μια εξεταστική προσέγγιση: «Θα μείνει ή θα φύγει μετά από λίγο καιρό;». « Θα ξαναγίνουμε όπως πριν ή θα είμαστε έτσι για πάντα;». « Θα του/της αρέσω, θα με αγαπάει;». Αυτό είναι κάτι που οι γονείς πρέπει να λάβουν σοβαρά και έγκαιρα υπ’ όψιν και να είναι όσο πιο ξεκάθαροι και έντιμοι γίνεται απέναντι στα παιδιά τους.

14. ΑΝ ΝΙΩΘΕΙΣ ΟΤΙ ΟΙ ΘΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΔΕΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΙ, θυμήσου ότι το παιδί δεν έχει καμιά απαίτηση από σένα να θυσιάσεις τον εαυτό σου και τα ενδιαφέροντά σου για χάρη του. Μην του χρεώνεις τις δικές σου επιλογές. Στο κάτω-κάτω τα παιδιά δεν ωφελούνται όταν οι γονείς είναι παραιτημένοι και κουρασμένοι. Είναι απαραίτητο να έχεις λίγο χρόνο για να κάνεις το κέφι σου και να νιώσεις κι εσύ πως δεν έπαψες να ζεις.

15. ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΦΟΡΕΣ ΠΟΥ ΝΙΩΘΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΟΣ ΣΤΟ ΓΟΝΕΪΚΟ ΣΟΥ ΡΟΛΟ, είναι πολύ σημαντικό να καθίσεις και να βρεις πώς και πότε ξεκίνησε αυτή η αίσθηση της αδυναμίας και της ανημποριάς. Μόνο τότε θα μπορέσεις να αναλύσεις την κατάσταση και να κάνεις κάτι γι’ αυτό. Το καλύτερο είναι να βγεις για λίγο από το ρόλο σου και να μπορέσεις να δεις αυτό που σου συμβαίνει από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Τι το καλύτερο λοιπόν από το να μοιραστείς τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τους φόβους σου με κάποιους άλλους ενήλικες, φίλους ή συγγενείς αλλά ακόμα και με άλλους άγνωστους γονείς που τολμούν να είναι μέλη σε ένα φόρουμ και να επικοινωνούν καθημερινά για ό,τι τους απασχολεί. Θυμήσου ότι δεν είσαι μόνος σου σε αυτό που νιώθεις. Είναι δεκάδες οι γονείς που δυσκολεύονται στο ρόλο τους και χρειάζονται φροντίδα και συμπαράσταση. Ένωσε τη φωνή σου μαζί τους!

* H Kατερίνα Καλιμικεράκη είναι δασκάλα με σπουδές και μελέτες πάνω σε θέματα παιδοψυχολογίας

Πηγή: http://www.eimaimama.gr/2011/04/15-3.html